Nöbetçi Eczaneler
Türkiye gündemini bir kez daha belediyelerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) olan borçları meşgul ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu borçların büyük çoğunluğunun Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) yönetimindeki belediyelerde olduğunu vurgularken, muhalefet bu eleştirilere hem ekonomik koşullar hem de yerel yönetimlerin üzerindeki yükler üzerinden yanıt veriyor. Ancak meseleye biraz daha yakından bakıldığında, sorun yalnızca borçlar değil; belediyelerin finansal yönetim sistemleri, siyasi retorik ve yerel yönetimlerin merkezi hükümetle olan ilişkileri.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Borçları Ödeyeceksiniz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, SGK’ya en borçlu 10 belediyenin 7’sinin CHP yönetiminde olduğunu açıklayarak, özellikle İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 10 milyar liralık borcunu gündeme taşıdı. Erdoğan’ın açıklamalarında, belediyelerin kamu kaynaklarını verimsiz kullandığına dair eleştiriler öne çıkıyor: “Emeklinin, memurun, işçinin hakkını size konserlerde, şarap turlarında yedirmeyiz.”
Bu açıklamalar, sadece borçları gündeme getirmekle kalmıyor, aynı zamanda CHP yönetimindeki belediyelerin finansal disiplini konusunda kamuoyunda bir algı oluşturmayı hedefliyor. Ancak burada bir soru ortaya çıkıyor: Yerel yönetimlerin bu borç yükünün ne kadarından mevcut ekonomik koşullar ve merkezi hükümetin finansal politikaları sorumlu?
CHP Cephesinden Yanıt: “Hacizler ve Engellemeler”
CHP’li belediyeler ise SGK borçları meselesinde merkezi hükümetin kısıtlayıcı politikalarını eleştiriyor. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, belediye iştiraklerine uygulanan haciz kararlarını örnek göstererek, “Borçlarımızı ödememizi engelleyen politikalarla karşı karşıyayız” diyerek savunma yapıyor. Yavaş, borçların tamamının belediye kaynaklı olmadığını, iştirak şirketlerinin durumunun da dikkate alınması gerektiğini vurguluyor.
Bu savunma, belediyelerin üzerindeki finansal yüklerin merkezi hükümetin politikaları ve ekonomik koşullardan bağımsız olmadığını gösteriyor. Ancak, kamu kaynaklarının etkin kullanımı ve bütçe disiplinine dair CHP’li belediyelere yöneltilen eleştiriler, bu açıklamalarla ne ölçüde yanıt buluyor?
Yerel Yönetimlerde Bütçe Disiplini: Sistem Sorunu mu?
Türkiye’de yerel yönetimlerin bütçe yapıları, genellikle merkezi hükümetin bütçe transferlerine ve paylaşılan vergi gelirlerine bağımlı. Bu durum, belediyelerin kendi gelir kaynaklarını artırma ve finansal sürdürülebilirlik sağlama kapasitesini sınırlıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 10 milyar liralık borcu, yalnızca bir yönetim başarısızlığı olarak mı değerlendirilmeli, yoksa bu borcun bir kısmı merkezi hükümetten gelen kaynakların yetersizliğinden mi kaynaklanıyor?
Bu noktada çözüm önerileri devreye giriyor. Yerel yönetimlerin mali özerkliğinin artırılması, borçların yönetiminde daha esnek politikaların uygulanması ve belediyelerin gelir artırıcı projeler geliştirmesi, sürdürülebilir bir finansal yapı için kaçınılmaz görünüyor.
Siyasi Retorik ve Seçim Dönemi Yaklaşımı
2025 yılına yaklaştığımız bu süreçte, SGK borçları ve ekonomik meseleler, seçim atmosferinde siyasi tartışmaların bir parçası haline geliyor. Erdoğan’ın, CHP yönetimindeki belediyelere yönelik eleştirileri, Cumhur İttifakı’nın yerel seçim stratejisinde önemli bir yer tutuyor. Diğer yandan, CHP’nin de bu eleştirilere karşı, merkezi hükümetin yerel yönetimleri engellediği yönündeki söylemleri, muhalefetin savunma stratejisinin temel taşı.
Yerel Yönetimler İçin Sistematik Reform
SGK borçları ve belediyelerin finansal sorunları, yalnızca bir siyasi tartışma konusu değil, aynı zamanda Türkiye’nin yerel yönetim sisteminin yapısal sorunlarına işaret ediyor. Merkezi hükümet ve yerel yönetimler arasında daha uyumlu bir ilişki, finansal disiplini sağlayacak ve kamu kaynaklarının etkin kullanımını teşvik edecek reformlarla mümkün olabilir.
Bu süreçte, siyasi retorik yerine, sistemik sorunlara odaklanan bir yaklaşım benimsenmesi gerekiyor. Yerel yönetimlerin borç yükleri, Türkiye ekonomisinin büyüme hedefleriyle çelişmemeli; aksine, bu hedefleri destekleyecek şekilde yeniden düzenlenmeli. Ancak bu şekilde, hem yerel yönetimler hem de merkezi hükümet, vatandaşların hak ettikleri hizmetleri sunabilir.
YORUMLAR