Nöbetçi Eczaneler
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, CNN Türk’te yayınlanan Tarafsız Bölge programında Ahmet Hakan’ın sorularını yanıtladı. Fidan, gündemdeki meselelerle ilgili değerlendirmelerde bulunurken, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) Lideri Ahmed Hüseyin el-Şara ile yaptığı görüşmenin detaylarını paylaştı.
“Görüşmemiz Uzun Sürdü, Her Konuyu Ele Aldık”
Fidan, “Ahmed el-Şara ile neler konuştunuz?” sorusuna yanıt verdi:
“Görüşmemiz uzun sürdü. Her konuyu ele aldık. Suriye’de neler yapılmalı, Türkiye’nin tavsiyeleri neler. Oraya gitmeden uluslararası toplumla diplomasi maratonu yaptım. Ortaya koyduğumuz bir tez vardı. Yeni yönetimi yargılamadan ne istediğimizi kendi aramızda kararlaştıralım ve gidelim bizim tavsiyemiz bu dedik.”
Fidan, Türkiye’nin Suriye politikasında belirlediği öncelikleri aktardı:
“Suriye’nin komşuları açısından tehdit olmaktan çıkması, azınlıkların hayat güvenliğinin sağlanması, toprak bütünlüğü konuları başta olmak üzere maddelerimiz vardı.”
“Suriyeli Kardeşlerimiz ve PKK Konuları Ele Alındı”
Fidan, Türkiye’nin Suriye konusundaki tutumunun uluslararası kabul gördüğünü belirtti:
“İlk kriz çıktığında herkes şaşkındı. Biz Türkiye olarak herkesin kabul edeceği bir söylemi ortaya koyduk. Herkes kabul etti. Şara’ya da bunları anlattık. Ben de bu fikirdeyim, itirazım yok dedi.”
Görüşmede ele alınan öncelikli iki hususu vurgulayan Fidan, şunları söyledi:
“Bizim iki hususumuz vardı: Suriyeli kardeşlerimizin durumları, terör örgütü PKK’nın varlığının sona erdirilmesi. Bu konuları ele aldık.”
“Şara Rasyonel ve Oturaklı Bir Lider”
Fidan, HTŞ Lideri Ahmed el-Şara hakkındaki gözlemlerini paylaşarak şu ifadeleri kullandı:
“Şara hem sorumluluğunun farkında hem de bölgenin kendisinden beklentilerinin farkında. Rasyonel ve oturaklı bir lider. Umudum var.”
Fidan, Türkiye’nin Suriye’deki diplomasi maratonunu sürdüreceğini belirterek, bölgesel barış ve güvenlik için yürütülen çabaların önemini vurguladı.
“Devletin ismi Suriye Arap Cumhuriyeti Olacak”
Fidan, Şara’nın yönettiği bölgelerdeki nüfusun yarıdan fazlasının iç göçle yer değiştirdiğini belirterek, geri dönüşlerin sağlanması için yeniden yapılanma faaliyetlerinin başlaması gerektiğini ifade etti:
“Şara’nın yönettiği nüfusun yarıdan fazlası iç göçtü. Geri dönüşler için yeniden yapılanma faaliyetleri başlamalı. Yol haritasını sordum. Devletin ismi Suriye Arap Cumhuriyeti olacak. Bayrağa bir yıldız daha eklediler.”
Suriye Milli Ordusu’nun destek verdiği Ahmed el-Şara ve ekibinin askeri güvenlik açısından önemli bir başlangıç yaptığını belirten Fidan, şunları söyledi:
“Şu anda arazideki dengeleri ele aldığımızda Ahmed Şara ve ekibi, Suriye Milli Ordusu’nun destek vermesi, askeri güvenliğin sağlaması açısından önemli bir başlangıç. Milyonlarca insan önceki dönemde ağır sıkıntılar çekerken bunları peşinen bu şekilde suçlamaları doğru değil. Biz bize yapılanları yapmamak için geldik dediler, inşallah bu yolda devam ederler.”
“Bölgede Domine Etme Politikasına Karşıyız”
Fidan, Suriye’nin geleceğiyle ilgili beklentilerini dile getirirken eşit ilişki ve kardeşlik vurgusu yaptı:
“Biz bu unvanları bırakalı çok oldu. Eşit ilişki, karşımızdakiler bizim kardeşimiz. Suriye milleti asil bir millet. Bize düşen onlara yardım etmek.”
Bölge politikalarında Türkiye’nin tutumuna dair açıklamalarda bulunan Fidan, domine etme fikrine karşı olduklarını şu sözlerle ifade etti:
“Domine etme fikrine karşıyız. Biz bölgede ne Türkiye’nin ne İran’ın domine etmek politikasına razı değiliz. Biz buna karşıyız. Bu çok ilkel bir dış politika tarzı.”
Fidan, Suriye’deki gelişmelerin şekillenmesiyle memnuniyetsizliklerin ortaya çıkma ihtimaline de değinerek bu sürecin dikkatle takip edilmesi gerektiğini vurguladı.
“Yeni Yönetim Gerekli Adımları Atmalı”
Fidan, Suriye’deki yeni yönetimin sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğini vurgulayarak, Türkiye’nin bu konuda uzun süredir çeşitli çalışmalar yürüttüğünü ifade etti:
“Bizim devlet olarak yıllardır çeşitli çalışmalarımız var. Suriye’deki yeni yönetimin sorunu sahiplenmesi adına gerekli adımları atması gerekiyor. Kabul etmezlerse ki zamana oynadıkları ortada. Bu insanlar buraya savaşarak geldi. Şam’daki yönetim savaşmaktan korkan bir hükümet değil.”
Fidan, İsrail’in önceki rejimin kapasitesine müdahale ettiğini belirterek, Türkiye’nin Suriye’ye verdiği ültimatomun açık olduğunu ifade etti:
“İsrail önceki rejimin kapasitesine dokundu. Bizim onlara verdiğimiz ültimatom ortada. Buna yönelik hazırlık ve niyet görmüyoruz ve bekliyoruz.”
“PKK’lı Yönetim Kadrosu Ülkeyi Terk Etmeli”
Fidan, bölgedeki PKK varlığına karşı Türkiye’nin duruşunu net bir şekilde ifade etti:
“Biz şartları söylerken şunu ifade ediyoruz: askeri hareket olmasını istemiyorsanız, PKK’lı yönetim kadrosunun ülkeyi terk etmesi gerekiyor. Onlar kendilerini biliyorlar, isimleri bizde var. Bu kansız, problemsiz bir geçiş. Oradaki PKK’lı olmayan Suriyeli Kürtlerin canlarına, mallarına helal gelmeden normal hayata katılmaları gerekiyor.”
Yeni yönetimin bu konuda garanti verdiğini ve Şam yönetiminin de bu süreci desteklediğini belirten Fidan, şunları ekledi:
“Yeni yönetim bunun garantisini veriyor. Şam onlarla konuşuyor, bir daha söyleyecek, bir daha söyleyecek. Sen terör faaliyeti içindesin diyoruz. Bu maskaralığa bir son verilmesi gerekiyor bölgede.”
“Bölgede Terör Maskaralığına Son Verilmeli”
Fidan, bölgede yıllardır yaşanan terör faaliyetlerinin sona ermesi gerektiğini belirterek şu açıklamalarda bulundu:
“Kaç yıldır mağarada yaşayan insanların yönettiği, bu insanlar mağaraya girip yönettikleri zaman internet yoktu.”
Fidan, yeni yönetimin bölgedeki tüm grupları güvence altına alması gerektiğini vurguladı ve Türkiye’nin bu süreci yakından takip edeceğini ifade etti.
“Türkiye’nin Sözü Etkili Çünkü Caydırıcıyız”
Fidan, Türkiye’nin uluslararası arenada etkin bir aktör olmasının, caydırıcı gücüne dayandığını vurgulayarak şu açıklamayı yaptı:
“Eğer Allah bize akıl verdiyse, bu kadar hikmet varsa ortalıkta, hakikat varsa bundan ders alıp, ben hep bunu söylüyorum muhataplarımıza, buradan artık beraber yolumuza devam edelim. Benden bir şeyden şüpheleniyorsan her şey ortada.”
Fidan, Türkiye’nin kararlılığını ortaya koyarak caydırıcı gücünü korumasının önemine dikkat çekti:
“Türkiye’nin sözü niye etkin? Caydırıcı olduğumuz için, gücümüz olduğu için, yani gerektiği zaman, bize karşı numara yapıldığı zaman, biz de tabii ki tepkimizi koyacak araçlara sahibiz.”
Türkiye’nin mücadele azmi ve kararlılığına vurgu yapan Fidan, savaşmaktan kaçınılmayacağının altını çizdi:
“Ferasete sahibiz. Savaşmaktan kaçmayacağımızı bilmeleri lazım.”
Fidan, bu duruşun Türkiye’nin uluslararası ilişkilerdeki yerini sağlamlaştırdığını ve bölgedeki rolünü pekiştirdiğini ifade etti.